Contact form

Search This Blog

Footer Copyright

Design by - Blogger Templates | Distributed by Free Blogger Templates

About Us

This website Basically Provides, question pattern according to previous year & Current years Syllabus Jobs Portal For Candidates. All the Posts are provided here sectioned well table for easier to reach for Our viewers. Not only for Job you can visit here for boosting your knowledge. If you have any question please reach our contact us page.
StudyBix

Top Post Ad

Ads Area

Below Post Ad

1M + Views

6/trending/recent
×
728 x 90
Banner Ad Placeholder

Daily Reading 6th June

The Revolutionary Contributions of Jyotiba Phule

Jyotirao Govindrao Phule, reverentially known as Mahatma Phule, was a pioneer of social reform in 19th-century India. He was a staunch advocate for an egalitarian society, launching a powerful assault on the centuries-old subjugation of women and lower-caste communities. Phule’s work was truly seminal, challenging the prevailing Brahmanical hegemony and its associated religious dogma which perpetuated social inequality. He correctly identified education as the most potent tool for the emancipation of the oppressed, particularly for the subaltern masses who were systematically denied access to knowledge.

In 1848, in a radical move for the era, Jyotiba, along with his wife Savitribai Phule, started the first school for girls in Pune. This was an act of profound courage, as they faced immense hostility from orthodox sections of society. They were vehemently opposed and ostracized, but their resolve remained unshaken. Phule was a strong proponent of a rational and scientific outlook and sought to eradicate the deeply entrenched evils of untouchability and the rigid caste system. He publicly denounced scriptures that he believed were used to justify social hierarchies and oppression. His influential book, *Gulamgiri* (Slavery), published in 1873, was a scathing critique of the caste system, dedicated to the American movement for the abolition of slavery.

To give an institutional structure to his reformist ideals, Phule founded the Satyashodhak Samaj (Society of Truth Seekers) in 1873. The primary objective of this organization was to achieve social and religious liberation for the non-Brahmin castes, including Shudras and Ati Shudras. The Samaj aimed to bypass the need for priestly intermediaries in religious ceremonies and rituals, thereby challenging the religious authority of the Brahmins. It worked to disseminate rational thought and promote social equality through education, inter-caste marriages, and support for widow remarriage. Jyotiba Phule's lifelong struggle laid the ideological groundwork for future social justice movements and continues to inspire the quest for a truly equal and just society in modern India.

ज्योतिबा फुले का क्रांतिकारी योगदान

ज्योतिराव गोविंदराव फुले, जिन्हें सम्मानपूर्वक महात्मा फुले के नाम से जाना जाता है, 19वीं सदी के भारत में समाज सुधार के एक अग्रणी (pioneer) थे। वह एक समतावादी (egalitarian) समाज के एक कट्टर (staunch) समर्थक थे, जिन्होंने महिलाओं और निचली जाति के समुदायों के सदियों पुराने अधीनता (subjugation) पर एक शक्तिशाली हमला किया। फुले का कार्य वास्तव में मौलिक (seminal) था, जिसने प्रचलित ब्राह्मणवादी आधिपत्य (hegemony) और उससे जुड़े धार्मिक सिद्धांतों (dogma) को चुनौती दी, जो सामाजिक असमानता को कायम रखते थे। उन्होंने शिक्षा को उत्पीड़ितों की मुक्ति (emancipation) के लिए सबसे शक्तिशाली उपकरण के रूप में सही ढंग से पहचाना, विशेष रूप से अधीनस्थ (subaltern) जनता के लिए जिन्हें व्यवस्थित रूप से ज्ञान तक पहुंच से वंचित किया गया था।

1848 में, उस युग के लिए एक क्रांतिकारी कदम में, ज्योतिबा ने अपनी पत्नी सावित्रीबाई फुले के साथ पुणे में लड़कियों के लिए पहला स्कूल शुरू किया। यह गहन साहस का कार्य था, क्योंकि उन्हें समाज के रूढ़िवादी (orthodox) वर्गों से भारी शत्रुता का सामना करना पड़ा। उनका प्रबल (vehemently) विरोध किया गया और उन्हें बहिष्कृत किया गया, लेकिन उनका संकल्प अडिग रहा। फुले एक तर्कसंगत और वैज्ञानिक दृष्टिकोण के एक मजबूत समर्थक (proponent) थे और अस्पृश्यता और कठोर जाति व्यवस्था की गहराई से जमी हुई (entrenched) बुराइयों को खत्म करने (eradicate) की मांग की। उन्होंने सार्वजनिक रूप से उन धर्मग्रंथों की निंदा की (denounced) जिनके बारे में उनका मानना था कि उनका उपयोग सामाजिक पदानुक्रम और उत्पीड़न को सही ठहराने के लिए किया गया था। उनकी प्रभावशाली पुस्तक, *गुलामगिरी* (दासता), जो 1873 में प्रकाशित हुई, जाति व्यवस्था की एक तीखी आलोचना थी, जो दासता के उन्मूलन के लिए अमेरिकी आंदोलन को समर्पित थी।

अपने सुधारवादी आदर्शों को एक संस्थागत संरचना देने के लिए, फुले ने 1873 में सत्यशोधक समाज (सत्य के खोजकर्ताओं का समाज) की स्थापना की। इस संगठन का प्राथमिक उद्देश्य शूद्रों और अति शूद्रों सहित गैर-ब्राह्मण जातियों के लिए सामाजिक और धार्मिक मुक्ति प्राप्त करना था। समाज का उद्देश्य धार्मिक समारोहों और अनुष्ठानों में पुरोहित मध्यस्थों की आवश्यकता को दरकिनार करना था, जिससे ब्राह्मणों के धार्मिक अधिकार को चुनौती मिली। इसने तर्कसंगत विचारों का प्रसार (disseminate) करने और शिक्षा, अंतर-जातीय विवाह और विधवा पुनर्विवाह के समर्थन के माध्यम से सामाजिक समानता को बढ़ावा देने का काम किया। ज्योतिबा फुले के जीवन भर के संघर्ष ने भविष्य के सामाजिक न्याय आंदोलनों के लिए वैचारिक आधार तैयार किया और आधुनिक भारत में एक सच्चे समान और न्यायपूर्ण समाज की खोज को प्रेरित करना जारी रखा है।

ज्योतिबा ফুলেৰ বিপ্লবী অৱদান

ज्योतिराव गोविंदराव फुले, যাক শ্ৰদ্ধাৰে মহাত্মা ফুলে বুলি জনা যায়, ১৯ শতিকাৰ ভাৰতত সমাজ সংস্কাৰৰ এজন পথপ্ৰদৰ্শক (pioneer) আছিল। তেওঁ এক সমতাবাদী (egalitarian) সমাজৰ এজন নিষ্ঠাবান (staunch) সমৰ্থক আছিল, যিয়ে নাৰী আৰু নিম্নবৰ্ণৰ সম্প্ৰদায়ৰ শতিকাজুৰি চলি অহা অধীনতা (subjugation)ৰ ওপৰত এক শক্তিশালী আক্ৰমণ চলাইছিল। ফুলেৰ কাম সঁচাকৈয়ে মৌলিক (seminal) আছিল, যিয়ে প্ৰচলিত ব্ৰাহ্মণ্যবাদী আধিপত্য (hegemony) আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত ধৰ্মীয় মতবাদ (dogma)ক প্ৰত্যাহ্বান জনাইছিল, যিয়ে সামাজিক বৈষম্যক স্থায়ী কৰি ৰাখিছিল। তেওঁ শিক্ষাক নিপীড়িতসকলৰ মুক্তি (emancipation)ৰ বাবে আটাইতকৈ শক্তিশালী আহিলা হিচাপে সঠিকভাৱে চিনাক্ত কৰিছিল, বিশেষকৈ সেই নিম্নবৰ্গীয় (subaltern) জনসাধাৰণৰ বাবে যাক পদ্ধতিগতভাৱে জ্ঞানৰ পৰা বঞ্চিত কৰা হৈছিল।

১৮৪৮ চনত, সেই যুগৰ বাবে এক আমূল পদক্ষেপ হিচাপে, ज्योतिবাই তেওঁৰ পত্নী सावित्रीबाई ফুলেৰ সৈতে পুনেত ছোৱালীৰ বাবে প্ৰথমখন বিদ্যালয় আৰম্ভ কৰিছিল। এইটো এক গভীৰ সাহসৰ কাম আছিল, কাৰণ তেওঁলোকে সমাজৰ গোড়া (orthodox) শ্ৰেণীৰ পৰা প্ৰচণ্ড শত্ৰুতাৰ সন্মুখীন হৈছিল। তেওঁলোকক তীব্ৰভাৱে (vehemently) বিৰোধিতা কৰা হৈছিল আৰু সমাজৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হৈছিল, কিন্তু তেওঁলোকৰ সংকল্প অটল আছিল। ফুলে এক যুক্তিসংগত আৰু বৈজ্ঞানিক দৃষ্টিভংগীৰ এজন শক্তিশালী সমৰ্থক (proponent) আছিল আৰু অস্পৃশ্যতা আৰু কঠোৰ জাতি ব্যৱস্থাৰ দৰে গভীৰভাৱে শিপাই থকা (entrenched) কু-প্ৰথাবোৰ उन्मूलन (eradicate) কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। তেওঁ ৰাজহুৱাভাৱে সেই শাস্ত্ৰসমূহৰ নিন্দা কৰিছিল (denounced) যিবোৰ তেওঁৰ মতে সামাজিক স্তৰবিন্যাস আৰু অত্যাচাৰক ন্যায্যতা দিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। তেওঁৰ প্ৰভাৱশালী গ্ৰন্থ, *गुलामगिरी* (দাসত্ব), ১৮৭৩ চনত প্ৰকাশিত, জাতি ব্যৱস্থাৰ এক কঠোৰ সমালোচনা আছিল, যিখন দাসত্ব বিলোপৰ বাবে আমেৰিকান আন্দোলনক উৎসৰ্গিত কৰা হৈছিল।

তেওঁৰ সংস্কাৰবাদী আদৰ্শক এক আনুষ্ঠানিক ৰূপ দিবলৈ, ফুলে ১৮৭৩ চনত সত্যশোধক সমাজ (সত্যৰ সন্ধানকাৰীসকলৰ সমাজ) প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। এই সংগঠনটোৰ প্ৰাথমিক উদ্দেশ্য আছিল শূদ্ৰ আৰু অতি শূদ্ৰকে ধৰি অ-ব্ৰাহ্মণ জাতিলোকৰ সামাজিক আৰু ধৰ্মীয় মুক্তি লাভ কৰা। সমাজে ধৰ্মীয় অনুষ্ঠান আৰু ৰীতি-নীতিত পুৰোহিত মধ্যস্থতাকাৰীৰ প্ৰয়োজনীয়তাক আওকাণ কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখিছিল, যাৰ দ্বাৰা ব্ৰাহ্মণসকলৰ ধৰ্মীয় কৰ্তৃত্বক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হৈছিল। ই যুক্তিসংগত চিন্তাৰ প্ৰচাৰ (disseminate) কৰা আৰু শিক্ষা, আন্তঃजातीय বিবাহ আৰু বিধৱা পুনৰ্বিবাহৰ সমৰ্থনৰ জৰিয়তে সামাজিক সমতা বৃদ্ধিৰ বাবে কাম কৰিছিল। ज्योतिबा ফুলেৰ আজীৱন সংগ্ৰামে ভৱিষ্যতৰ সামাজিক ন্যায় আন্দোলনৰ বাবে वैचारिक ভেটি স্থাপন কৰিছিল আৰু আধুনিক ভাৰতত এক প্ৰকৃত সমান আৰু ন্যায়সংগত সমাজৰ সন্ধানত অনুপ্ৰেৰণা যোগাই আহিছে।

PIONEER


Meaning in English — A person who is among the first to explore or settle a new country or area; a person who is the first to develop a new area of thought or activity.

Meaning in Hindi — अग्रणी, मार्गदर्शक, पथप्रदर्शक।

Meaning in Assamese — নতুন দেশ বা অঞ্চল অন্বেষণ বা বসতি স্থাপন কৰা প্ৰথম ব্যক্তি; নতুন চিন্তা বা কাৰ্যকলাপৰ ক্ষেত্ৰ বিকশিত কৰা প্ৰথম ব্যক্তি।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Pioneer (Verb), Pioneering (Adjective)

Synonyms — Innovator, trailblazer, groundbreaker, founder, forerunner.

Antonyms — Follower, disciple, imitator, copier, successor.

Usage in a sentence — He was a pioneer in the field of modern medicine.

STAUNCH


Meaning in English — Very loyal and committed in attitude.

Meaning in Hindi — कट्टर, निष्ठावान, पक्का।

Meaning in Assamese — মনোবৃত্তিত অতি বিশ্বাসী আৰু প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ; নিষ্ঠাবান।

This Word is an English grammar: Adjective

Forms — Staunchly (Adverb)

Synonyms — Loyal, faithful, committed, devoted, steadfast.

Antonyms — Disloyal, unfaithful, wavering, unreliable, fickle.

Usage in a sentence — She has always been a staunch supporter of the cause.

EGALITARIAN


Meaning in English — Believing in the principle that all people are equal and deserve equal rights and opportunities.

Meaning in Hindi — समतावादी।

Meaning in Assamese — সকলো মানুহ সমান আৰু সমান অধিকাৰৰ যোগ্য বুলি বিশ্বাস কৰা।

This Word is an English grammar: Adjective

Forms — Egalitarianism (Noun)

Synonyms — Equitable, impartial, democratic, classless, fair.

Antonyms — Elitist, hierarchical, discriminatory, unequal, biased.

Usage in a sentence — The party's policies were based on egalitarian principles.

SUBJUGATION


Meaning in English — The action of bringing someone or something under domination or control.

Meaning in Hindi — पराधीनता, वशीकरण, दमन।

Meaning in Assamese — কাৰোবাক বা কিহবাক নিজৰ অধীনলৈ অনাৰ কাৰ্য।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Subjugate (Verb)

Synonyms — Conquest, domination, suppression, enslavement, oppression.

Antonyms — Liberation, freedom, emancipation, independence, release.

Usage in a sentence — They fought against the subjugation of their people.

SEMINAL


Meaning in English — (Of a work, event, or idea) strongly influencing later developments.

Meaning in Hindi — मौलिक, प्रभावशाली।

Meaning in Assamese — (কোনো কাম, ঘটনা বা ধাৰণাৰ) পৰৱৰ্তী বিকাশত শক্তিশালীভাৱে প্ৰভাৱ পেলোৱা।

This Word is an English grammar: Adjective

Forms — Seminally (Adverb)

Synonyms — Influential, groundbreaking, pioneering, original, formative.

Antonyms — Unimportant, derivative, minor, insignificant, secondary.

Usage in a sentence — His research paper was a seminal work in the field of genetics.

HEGEMONY


Meaning in English — Leadership or dominance, especially by one social group over others.

Meaning in Hindi — आधिपत्य, प्रभुत्व।

Meaning in Assamese — নেতৃত্ব বা আধিপত্য, বিশেষকৈ এটা সামাজিক গোটৰ আনৰ ওপৰত।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Hegemonic (Adjective)

Synonyms — Dominance, supremacy, authority, control, ascendancy.

Antonyms — Subordination, self-government, powerlessness, inferiority, weakness.

Usage in a sentence — The reformers challenged the cultural hegemony of the ruling class.

DOGMA


Meaning in English — A principle or set of principles laid down by an authority as incontrovertibly true.

Meaning in Hindi — सिद्धांत, मत, रूढ़ि।

Meaning in Assamese — কোনো কৰ্তৃপক্ষৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত এক নীতি যাক অপৰিৱৰ্তনীয়ভাৱে সত্য বুলি গণ্য কৰা হয়।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Dogmatic (Adjective), Dogmatism (Noun)

Synonyms — Doctrine, creed, tenet, belief, teaching.

Antonyms — Doubt, skepticism, uncertainty, open-mindedness, ambiguity.

Usage in a sentence — He refused to be bound by the rigid dogma of the party.

EMANCIPATION


Meaning in English — The process of being set free from legal, social, or political restrictions; liberation.

Meaning in Hindi — मुक्ति, उद्धार।

Meaning in Assamese — আইনী, সামাজিক, বা ৰাজনৈতিক বাধা-নিষেধৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া; মুক্তি।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Emancipate (Verb)

Synonyms — Liberation, freedom, release, deliverance, enfranchisement.

Antonyms — Enslavement, subjugation, oppression, bondage, restriction.

Usage in a sentence — Education is a key tool for social emancipation.

SUBALTERN


Meaning in English — Of lower status; relating to people or groups who are socially, politically, and geographically outside of the hegemonic power structure.

Meaning in Hindi — अधीनस्थ, निम्नवर्गीय।

Meaning in Assamese — নিম্নবৰ্গীয়; সামাজিক, ৰাজনৈতিক, আৰু ভৌগোলিকভাৱে আধিপত্যবাদী ক্ষমতাৰ গাঁথনিৰ বাহিৰত থকা লোক বা গোটৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।

This Word is an English grammar: Adjective / Noun

Forms — N/A

Synonyms — Subordinate, oppressed, marginalized, lower-class, downtrodden.

Antonyms — Elite, dominant, superior, hegemonic, privileged.

Usage in a sentence — The historian focused on the history of subaltern groups.

ORTHODOX


Meaning in English — Conforming to what is generally or traditionally accepted as right or true; established and approved.

Meaning in Hindi — रूढ़िवादी, परम्परागत।

Meaning in Assamese — সাধাৰণতে বা পৰম্পৰাগতভাৱে সঠিক বা সত্য বুলি গৃহীত হোৱা বিষয়ৰ সৈতে খাপ খোৱা; প্ৰতিষ্ঠিত আৰু অনুমোদিত।

This Word is an English grammar: Adjective

Forms — Orthodoxy (Noun)

Synonyms — Conventional, traditional, conservative, mainstream, conformist.

Antonyms — Unorthodox, unconventional, radical, heretical, progressive.

Usage in a sentence — His methods were criticized by his more orthodox colleagues.

VEHEMENTLY


Meaning in English — In a forceful, passionate, or intense manner; with great feeling.

Meaning in Hindi — जोरदार, तीव्रता से, प्रबल रूप से।

Meaning in Assamese — জোৰদাৰ, আৱেগিক, বা তীব্ৰ ধৰণে; গভীৰ অনুভূতিৰে।

This Word is an English grammar: Adverb

Forms — Vehement (Adjective), Vehemence (Noun)

Synonyms — Forcefully, passionately, fiercely, intensely, ardently.

Antonyms — Mildly, gently, calmly, apathetically, weakly.

Usage in a sentence — She vehemently denied any involvement in the scandal.

PROPONENT


Meaning in English — A person who advocates a theory, proposal, or project.

Meaning in Hindi — समर्थक, प्रस्तावक।

Meaning in Assamese — কোনো তত্ত্ব, প্ৰস্তাৱ বা প্ৰকল্পৰ পোষকতা কৰা ব্যক্তি।

This Word is an English grammar: Noun

Forms — Propose (Verb)

Synonyms — Advocate, supporter, champion, defender, exponent.

Antonyms — Opponent, critic, adversary, detractor, antagonist.

Usage in a sentence — He is a leading proponent of environmental conservation.

ERADICATE


Meaning in English — To destroy completely; put an end to.

Meaning in Hindi — जड़ से खत्म करना, उन्मूलन करना।

Meaning in Assamese — সম্পূৰ্ণৰূপে ধ্বংস কৰা; শেষ কৰা।

This Word is an English grammar: Verb

Forms — Eradication (Noun), Eradicable (Adjective)

Synonyms — Exterminate, eliminate, abolish, annihilate, obliterate.

Antonyms — Create, establish, introduce, preserve, plant.

Usage in a sentence — We must work together to eradicate this disease.

ENTRENCHED


Meaning in English — (Of an attitude, habit, or belief) firmly established and difficult or unlikely to change; ingrained.

Meaning in Hindi — गहराई से जमा हुआ, स्थापित।

Meaning in Assamese — (মনোবৃত্তি, অভ্যাস, বা বিশ্বাসৰ) দৃঢ়ভাৱে প্ৰতিষ্ঠিত আৰু সলনি কৰিবলৈ কঠিন বা অসম্ভৱ; শিপাই থকা।

This Word is an English grammar: Adjective

Forms — Entrench (Verb)

Synonyms — Ingrained, deep-rooted, established, fixed, embedded.

Antonyms — Superficial, temporary, flexible, recent, unfixed.

Usage in a sentence — It is difficult to change such deeply entrenched traditions.

DENOUNCED


Meaning in English — Publicly declared to be wrong or evil.

Meaning in Hindi — निंदा की, भर्त्सना की।

Meaning in Assamese — ৰাজহুৱাভাৱে ভুল বা বেয়া বুলি ঘোষণা কৰা।

This Word is an English grammar: Verb (Past Tense)

Forms — Denounce (Verb), Denunciation (Noun)

Synonyms — Condemned, criticized, censured, attacked, reviled.

Antonyms — Praised, commended, applauded, endorsed, supported.

Usage in a sentence — The government denounced the actions of the terrorists.

In-Quiz Ad

🔥 Unlock Premium Access

Get unlimited mock tests for just ₹55/month

Upgrade Now